Wanneer een beeld wordt geschetst van Brussel in de járen 1890-1910 wordt meestal slechts aandacht besteed aan de Art Nouveau in de architectuur en de toegepaste kunsten en blijven talrijke andere aspecten van de identiteit en het patrimonium van deze stad onderbelicht.

Dit boek gaat dieper in op de fin de siècle-geest die tussen 1880 en 1914 in Brussel heerste. Het vertelt de geschiedenis van een stad die in de tweede helft van de 19de eeuw een kruispunt was van de Europese culturen, vervolgens het centrum werd van het symbolisme in de plastische kunsten, de poëzie en de muziek, om daarna de hoofdstad te worden van de Art Nouveau. In deze studie wordt voor het eerst een poging gedaan om vanuit een multidisciplinaire benadering het intellectuele en culturele leven van Brussel in al zijn aspecten te belichten.

Tot in het midden van de járen 1880 wordt in Brussel, tegen de achtergrond van generatieconflicten, een intensief ideologisch debat gevoerd over de sociale gevolgen van de industrialisatie. De oprichting van nieuwe tijdschriften, de openheid voor revolutionaire artistieke ontwikkelingen in het buitenland (onder meer het Parijse impressionisme), wekt bij de jonge generatie het geloof in een progressief en humaan modernisme en leidt tot de bewustwording van de autonomie van de kunst.

De culturele vernieuwing in het volgende decennium (1885-1895) is duidelijk getekend door de koloniale expansie en de opkomst van een rijke klasse van industriëlen en handelaars die zich de nieuwe esthetische vormen zal eigen maken. Onder impuls van Les XX werd Brussel de draaischijf van de Europese cultuur. In de plastische kunsten, de poëzie, het theater en de muziek triomfeert het symbolisme van Khnopff, Ensor, Van de Velde, Maeterlinck, Verhaeren. Het neo-impressionisme vindt in Brussel een ideale voedingsbodem en Van Rysselberghe, Lemmen en Van de Velde raken in de ban van deze stijl.

De sociale bekommernis, de invloed van Arts and Crafts, het 'japonisme' en de herontdekking van het plantenornament drukken een stempel op de toegepaste kunsten die een uitzonderlijke bloeiperiode kennen en in symbiose met de architectuur tot de ontplooiing van de Art Nouveau zullen leiden.

De volgende twintig jaar (1895-1914) kent de hoofdstad van het symbolisme een Europese uitstraling. De Art Nouveau beleeft haar bloeiperiode met meesterwerken van Horta, Hankar en Van de Velde, die in zijn vormen en lijnen reeds een zekere rationalisatie doorvoert, zoals in de werken van de Wiener Sezession.

De Muntschouwburg is uitgegroeid tot het grootste lyrische theater van Europa, en zal zich na een Wagneriaanse periode helemaal wijden aan de werken van Richard Strauss.